در فرهنگ سوئد و اسکاندیناوی، یه قانون نانوشته‌ هست به اسم قانون #یانته، که از یه رمان به نام ” En flykting korsar sitt spår” نوشته‌ی یه نویسنده‌ی دانمارکی در سال ۱۹۳۳ گرفته شده. هر چند امروزه کمتر کسی از این کتاب و اصل ماجرا خبر داره، اما بیشتر سوئدی ها با یانته آشنا هستن، و در موردش نظرهای مختلفی دارند.

یانته در واقع ده قانون هست، به شرح زیر:

– نباید فکر کنی شخص خاصی هستی.
-نباید فکر کنی به اندازه‌ی ما خوب هستی.
-نباید فکر کنی از ما باهوش تر هستی.
– نباید تصور کنی که از ما بهتر هستی.
-نباید فکر کنی که بیشتر از ما می‌دانی.
-نباید فکر کنی که‌ مهم‌تر از ما هستی.
-نباید فکر کنی که در امری مهارت داری.
-نباید به ما بخندی.
-نباید فکر کنی کسی به تو اهمیت می‌دهد.
-نباید فکر کنی می‌توانی هر چیزی به ما یاد بدهی.

هدف این قانون این بوده که از تک روی و زندگی فرد گرایانه جلوگیری کنه و مخاطبینش رو به کار تیمی و زندگی جمعی و ارزش هایی مثل برابری Equality و هماهنگی جمعی تشویق کنه.

خیلی از سوئدی های امروزی قانون یانته رو رد می‌کنن و معتقدن که این اصول زیادی متواضعانه است و مانع پیشرفت فردی و حتی اجتماعی میشه. اما در عین حال خیلی از اصول این قانون تاثیرات عمیقی در فرهنگ مردم این کشور ایجاد کرده. مثلا واقعا از کسی که از خودش تعریف کنه خوششون نمیاد، اهل شوآف و خودنمایی نیستن، کسی رو مسخره نمیکنن، در برابر اشتباهات همدیگه خیلی آروم و خونسرد عکس العمل نشون میدن، یا مثلا در محیط کاری مدیران معمولا مستقیم به کسی بازخورد منفی نمیدن.

خلاصه اینکه، اگه در اسکاندیناوی زندگی می‌کنید، بدونین خودنمایی کردن، خودستایی و مسخره کردن سایرین در هر عرصه ای مثل مدرسه و دانشگاه، محیط کار و اجتماع، یه ضد ارزش محسوب میشه.

مثلا اگه نمره‌ی خوبی گرفتید یا پروژه ای رو به خوبی انجام دادید و “احیانا” مورد تشویق قرار گرفتید، بهتره بگید به لطف همکاری سایر اعضای تیم بوده و هنوز چیزهای زیادی هست که باید یاد بگیرید و این حرفا …